Với xuất phát điểm không cao nhưng bằng những chủ trương, quyết sách đúng đắn, phù hợp khơi dậy được nội lực trong dân, chương trình xây dựng nông thôn mới (NTM) của tỉnh đã đạt được những thành tựu to lớn. Thành quả đó là cơ sở để vùng nông thôn tiếp tục vươn mình bứt tốc, trở thành những miền quê thân thiện, đáng sống, đáng tự hào…

 

 

Về xã Giao Phong (Giao Thuỷ) trước thềm xuân mới, chúng tôi cảm nhận rõ nét sự đổi thay của xã NTM kiểu mẫu. Đường làng, ngõ xóm thoáng đãng, phong quang, sạch đẹp, đời sống của người dân ngày một khấm khá, nâng lên. Những tuyến đường bê tông, trải nhựa liên thôn “có tên” kéo dài ra đến tận ruộng. Hai bên đường là những ngôi nhà cao tầng với kiến trúc hiện đại mọc lên san sát không khác gì phố thị; nhà văn hóa, trạm y tế, trường mầm non khang trang, tiện nghi, sáng - xanh - sạch - đẹp…

 

 

Có được thành quả đó là nhờ cấp uỷ đảng, chính quyền địa phương đã tích cực, chủ động vào cuộc, huy động và phát huy được sức mạnh nội lực của cả hệ thống chính trị, trong đó có vai trò quan trọng của “cán bộ, đảng viên đi trước, làng nước theo sau”. Đồng chí Phạm Văn Sơn, Chủ tịch UBND xã cho biết: Quê hương Giao Phong khang trang như hôm nay là nhờ sự tuyên truyền, vận động, hướng dẫn của cấp ủy, chính quyền giúp người dân hiểu rõ, nhận thức đầy đủ vai trò, trách nhiệm của mình trong việc xây dựng khu dân cư NTM kiểu mẫu. Người dân đồng thuận, thấy được và hiểu đúng việc xây dựng NTM chính là “làm cho mình, phục vụ mình, mình là người hưởng thụ đầu tiên” nên tự giác, tự nguyện tham gia từ việc chỉnh trang nhà ở, công trình phụ trợ, ao vườn, chuồng trại chăn nuôi, phát triển kinh tế hộ, chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi, gia tăng thu nhập, bảo đảm và giữ gìn vệ sinh môi trường…”.

 

Điều đáng ghi nhận ở Giao Phong chính là cơ sở vật chất văn hóa và cảnh quan môi trường sáng - xanh - sạch - đẹp, an toàn là nét tiêu biểu, nổi bật trong xây dựng NTM kiểu mẫu. Đặc biệt là phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” gắn với xây dựng NTM, đô thị văn minh, hiện đại đã và đang phát huy hiệu quả tích cực. 100% các tuyến đường liên thôn, tuyến đường trong các khu dân cư đều có đèn chiếu sáng đạt chuẩn; hệ thống camera an ninh, internet, sóng wifi kết nối dữ liệu phục vụ chuyển đổi số và các dịch vụ công trực tuyến, đáp ứng nhu cầu giao thương, kinh doanh, bán hàng của người dân thuận lợi… Thành quả từ sự đồng thuận giữa “Ý Đảng, lòng dân”, nhân dân tin tưởng vào sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền; thấy được sự đóng góp của mỗi cá nhân, gia đình thực sự thiết thực phục vụ cho việc nâng cao chất lượng cuộc sống và mức độ thụ hưởng văn hóa của cộng đồng.

 

 

Không chỉ miền quê NTM kiểu mẫu xã Giao Phong, phong trào xây dựng NTM nâng cao, kiểu mẫu phát triển rộng khắp, đồng đều ở tất cả các xã, thị trấn của huyện Giao Thuỷ. Nhờ đó, ngày 2/8/2024, Thủ tướng Chính phủ đã có Quyết định số 761/QĐ-TTg công nhận Giao Thuỷ đạt chuẩn huyện NTM nâng cao năm 2023; là huyện đầu tiên của tỉnh Nam Định và là huyện thứ 9 của cả nước về đích huyện NTM nâng cao. Để có được thành quả đáng tự hào đó, Giao Thủy đã huy động sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị từ huyện đến cơ sở và sự chung tay góp sức của nhân dân. Đến nay, diện mạo NTM của huyện đã có sự chuyển biến rõ nét trên hầu hết các lĩnh vực: Kinh tế phát triển khá, xuất hiện ngày càng nhiều mô hình sản xuất, liên kết, ứng dụng tiến bộ kỹ thuật mang lại hiệu quả kinh tế cao; kết cấu hạ tầng, nhất là hạ tầng giao thông, công nghiệp ngày càng đồng bộ, hiện đại, kết nối; các lĩnh vực văn hóa, y tế, giáo dục phát triển toàn diện. Các giá trị văn hóa truyền thống từng bước được khôi phục, bảo tồn, phát huy, hình thành cộng đồng NTM sáng - xanh - sạch - đẹp. Hệ thống chính trị cơ sở tiếp tục được tăng cường, củng cố; an ninh trật tự, an toàn xã hội nông thôn được giữ vững; đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân ngày một nâng cao, tình làng nghĩa xóm được khơi dậy. Năm 2024, thu nhập bình quân của huyện tăng gấp hơn 2 lần so với năm 2017; tỷ lệ hộ nghèo, hộ cận nghèo theo chuẩn đa chiều của các xã, thị trấn giảm còn 0,76%. Huyện có 121 sản phẩm OCOP xếp hạng từ 3 sao trở lên, đứng đầu tỉnh. 100% xã, thị trấn có nhà văn hoá. Trên địa bàn huyện có gần 99% số xóm được công nhận xóm văn hoá; trên 93% hộ dân được sử dụng nước sạch từ công trình cấp nước tập trung; tỷ lệ người dân tham gia bảo hiểm y tế đạt 95,8%, tăng 9,86% so với năm 2017.

 

 

Xác định xây dựng NTM nâng cao, kiểu mẫu chỉ có điểm khởi đầu mà không có điểm kết thúc; không tự bằng lòng, thoả mãn với những gì đã đạt được, cấp ủy, chính quyền từ tỉnh đến thôn, xóm đang tiếp tục tập trung sự lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện thắng lợi chương trình xây dựng NTM, quyết tâm phấn đấu hoàn thành vượt chỉ tiêu xây dựng NTM nâng cao, kiểu mẫu mà Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh nhiệm kỳ 2020-2025 đề ra, tạo cơ sở vững chắc tiếp tục kiến tạo những miền quê đáng sống và tự hào.

 

 

Nhìn lại chặng đường đã qua, năm 2010, tỉnh ta bước vào triển khai thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM khi mặt bằng chung toàn tỉnh còn thấp, bình quân đạt từ 7-9 tiêu chí/xã, một số xã khó khăn, có xuất phát điểm thấp, chỉ đạt 4-5 tiêu chí; thu nhập bình quân khu vực nông thôn đạt 11 triệu đồng/người/năm; tỷ lệ hộ nghèo cao; hạ tầng kinh tế - xã hội không đồng đều giữa các địa phương, đặc biệt là hệ thống đường giao thông nông thôn, trường học, y tế, các thiết chế văn hóa, môi trường… cần nguồn lực đầu tư lớn trong khi nguồn thu ngân sách của tỉnh và các địa phương không nhiều.

 

 

Thực hiện Nghị quyết Trung ương 7 (khóa X) về nông nghiệp, nông dân, nông thôn và sự chỉ đạo của Trung ương; xác định ý nghĩa và tầm quan trọng của “Tam nông” đối với sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh, Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XVIII, nhiệm kỳ 2010-2015 đã xác định mục tiêu phấn đấu đến năm 2015 có 30-40% số xã đạt tiêu chí NTM. Ngay sau khi Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 800/QĐ-TTg ngày 4/6/2010 về xây dựng NTM giai đoạn 2010-2020, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh nhiệm kỳ 2010-2015 đã ban hành 6 Nghị quyết toàn khóa liên quan đến lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn. Ban TVTU đã ban hành Chỉ thị số 01-CT/TU ngày 8/11/2010 về xây dựng NTM giai đoạn 2010-2015... Tiếp đó, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XIX, nhiệm kỳ 2015-2020 tiếp tục đề ra mục tiêu đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa, triển khai toàn diện Đề án Tái cơ cấu ngành Nông nghiệp gắn với “Chương trình xây dựng NTM, xác định đây là một định hướng phát triển cơ bản và lâu dài của tỉnh; phấn đấu đến năm 2020 đạt “Tỉnh NTM”. Để cụ thể hóa mục tiêu đó, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh, nhiệm kỳ 2015-2020 đã ban hành Nghị quyết số 04-NQ/TU ngày 20/4/2016 về xây dựng NTM giai đoạn 2016-2020 với 8 nhiệm vụ giải pháp chủ yếu. Ngoài ra, đồng thời các nghị quyết chuyên đề toàn khóa khác cũng tập trung giải quyết nhiều vấn đề liên quan đến phát triển “Tam nông”. Như vậy, qua các nhiệm kỳ, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh đã ban hành nhiều nghị quyết chuyên đề, Ban TVTU ban hành các chỉ thị, kết luận tập trung lãnh đạo nhiệm vụ phát triển nông nghiệp và xây dựng NTM. HĐND tỉnh đã ban hành 35 Nghị quyết về các nội dung liên quan đến nông nghiệp, nông thôn, trong đó có một số nghị quyết về cơ chế, chính sách xây dựng NTM, là cơ sở để UBND tỉnh xây dựng kế hoạch và huy động nguồn lực triển khai thực hiện..

 

Nhờ thực hiện đồng bộ các giải pháp, sự đồng thuận, thống nhất trong toàn hệ thống chính trị, sự chung tay góp sức của nhân dân, doanh nghiệp, năm 2018 Nam Định là 1 trong 2 địa phương đầu tiên của cả nước được Thủ tướng Chính phủ quyết định công nhận đạt chuẩn NTM và hoàn thành nhiệm vụ xây dựng NTM. Chương trình xây dựng NTM về đích sớm 1,5 năm so với mục tiêu Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XIX đề ra. Nhân dân phấn khởi, tin tưởng vào sự lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng và hài lòng với kết quả xây dựng NTM. Nhờ có các nghị quyết rất quan trọng chỉ rõ quan điểm, định hướng, mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp, làm cơ sở để các cấp chính quyền tổ chức chỉ đạo, điều hành phát triển kinh tế - xã hội nói chung và nhiệm vụ xây dựng NTM nói riêng nên đến hết năm 2024, tại 8 huyện và thành phố Nam Định có 156/161 xã, thị trấn (chiếm 96,9%) được công nhận đạt chuẩn NTM nâng cao. Trong đó có 41/146 xã (chiếm 28,1%) được công nhận đạt chuẩn NTM kiểu mẫu và 7 thị trấn đạt chuẩn đô thị văn minh. Ngoài huyện Giao Thuỷ được Thủ tướng Chính phủ công nhận đạt chuẩn NTM nâng cao năm 2023; các huyện Xuân Trường và Trực Ninh đang hoàn thiện hồ sơ trình các cấp có thẩm quyền xét, công nhận đạt chuẩn huyện NTM nâng cao năm 2024.

 

 

Đề án xây dựng thí điểm mô hình huyện Hải Hậu NTM kiểu mẫu “Sáng - xanh - sạch - đẹp để phát triển bền vững” giai đoạn 2019-2025 gồm 3 nhóm tiêu chí với 14 chỉ tiêu, đến nay có 10/14 chỉ tiêu đánh giá đạt. Ngày 24/9/2024, UBND tỉnh đã ban hành Quyết định số 1996/QĐ-UBND phê duyệt Kế hoạch xây dựng huyện Giao Thuỷ đạt chuẩn NTM kiểu mẫu năm 2024 nổi trội lĩnh vực Giáo dục. Hiện, huyện Giao Thủy đang tích cực triển khai thực hiện tiêu chí nổi trội; dự kiến quý I năm 2025 hoàn thiện hồ sơ trình các cấp có thẩm quyền xét, công nhận đạt chuẩn huyện NTM kiểu mẫu. Chương trình OCOP được các sở, ngành, địa phương và các tổ chức, cá nhân trên địa bàn tỉnh tích cực triển khai thực hiện. Lũy kế đến tháng 12/2024, toàn tỉnh có 529 sản phẩm OCOP từ 3 sao trở lên, trong đó có 463 sản phẩm 3 sao, 62 sản phẩm 4 sao, 4 sản phẩm tiềm năng 5 sao. Chất lượng các sản phẩm OCOP của tỉnh được nâng cấp, hình thức bao bì sản phẩm đẹp, đảm bảo quy định, đặc trưng cho từng vùng miền. Có 3 sản phẩm là Gạo sinh thái ruộng rươi và Gạo sạch chất lượng cao Toản Xuân 999 của Công ty TNHH Toản Xuân, xã Yên Lương (Ý Yên); sản phẩm Nghêu thịt hộp Lenger của Công ty TNHH Thủy sản Lenger Việt Nam, cụm công nghiệp An Xá (thành phố Nam Định) đã hoàn thiện hồ sơ báo cáo và đề nghị Trung ương công nhận sản phẩm OCOP quốc gia.

 

Những thành tựu quan trọng đạt được trong xây dựng NTM nâng cao, kiểu mẫu giai đoạn vừa qua là tiền đề, nền tảng vững chắc để nông thôn Nam Định vươn mình bứt tốc hướng đến mục tiêu dân giàu, tỉnh khá của cả nước. Mục tiêu đó cũng đồng thời đặt ra những yêu cầu, đòi hỏi toàn Đảng bộ, chính quyền, quân và dân cần nhận thức sâu sắc, quyết tâm, quyết liệt hành động để hiện thực hóa khát vọng phát triển vùng nông thôn phồn vinh, hạnh phúc. 

Văn Đại

(baonamdinh.vn)